Του Bill Wirtz
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει ότι είναι έτοιμη να ανταποδώσει τα νέα δασμολογικά μέτρα που θα προτείνει / εφαρμόσει η κυβέρνηση Τραμπ. Το να αφήσει όμως τον Τραμπ να “κερδίσει” τον εμπορικό πόλεμο θα ήταν πολύ εξυπνότερο.
Ο Τραμπ και οι δασμοί
Η αναφορά του ονόματος του Τραμπ στις Βρυξέλλες (την πρωτεύουσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης) προκαλεί έντονες αντιδράσεις. Ο Τραμπ δεν είναι μόνο αντιδημοφιλής, αλλά και θεωρείται στην καλύτερη περίπτωση απληροφόρητος και στη χειρότερη κακόβουλος. Το αν αυτά είναι ακριβή είναι μια άλλη ιστορία, όμως η διαμάχη σχετικά με τον εμπορικό πόλεμο αποκαλύπτει το επίπεδο του αναστοχασμού στην Ευρώπη. Πολλά λέγονται για τους δασμούς που επιβάλλονται επί των ευρωπαϊκών προϊόντων, και η ρητορική των Βρυξελλών είναι πως οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεκίνησαν πρώτες τον εμπορικό πόλεμο, υποχρεώνοντας την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ανταπόδοση.
Το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν αυτή που εφάρμοσε πρώτη τους σημαντικότερους φραγμούς στο εμπόριο δεν τους πέρασε από το μυαλό.
Στις 18 Ιανουαρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθέτησε μια εντολή διαπραγμάτευσης για τις εμπορικές συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι Βρυξέλλες ανακοίνωσαν ότι κάθε νέο μέτρο δασμών που θα λαμβάνεται από την Ουάσινγκτον, θα αντιμετωπίζεται με επιβολή ανταποδοτικών δασμών στην Ευρώπη.
Η Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ Cecilia Malmström προειδοποίησε πως αν ο Τραμπ αποφασίσει να τιμωρήσει τους Ευρωπαίους στο εμπόριο “έχουμε προχωρήσει την εσωτερική μας προετοιμασία ώστε να ανταποδώσουμε. Αν συμβεί αυτό είμαστε έτοιμοι, και θα έχει ένα ιδιαίτερα επιβλαβές αποτέλεσμα στις διαπραγματεύσεις” όπως δήλωσε.
Ο ρόλος των τροφίμων
Κατά το διάστημα 2010-2014, οι ΗΠΑ και η ΕΕ διαπραγματεύτηκαν τη Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Σχέση (Transatlantic Trade and Investment Partnership – ΤΤΙΡ). Οι διαπραγματεύσεις τερματίστηκαν μετά από έντονες διαμαρτυρίες στην Ευρώπη που πίεσαν τις Βρυξέλλες να διακόψουν τις συνομιλίες. Καταστροφολόγοι ακτιβιστές εναντίον της ελευθερίας του εμπορίου προειδοποίησαν τους Ευρωπαίους έναντι της απειλής της εισαγωγής αγαθών από τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως τροφίμων γενετικών μεταλλαγμένων οργανισμών.
Η εισαγωγή όμως τροφίμων που παρήχθησαν βάσει διαφορετικών προτύπων από τους κανονισμούς της ΕΕ δεν “υπονομεύει” κατ’ ελάχιστο τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Εφόσον οι καταναλωτές γνωρίζουν την προέλευση των προϊόντων, η αμοιβαία αναγνώριση των προτύπων δεν απειλεί την νομοθεσία κανενός μέρους.
Μια έκθεση της Foodwatch, μιας γερμανικής ΜΚΟ που υποτίθεται ότι υπερασπίζεται τους καταναλωτές, αντιμετωπίζει ομοίως την ιδέα του ελεύθερου εμπορίου με περιφρόνηση. Αυτό καταφαίνεται με σαφήνεια σε ένα κεφάλαιο που αφορά τις εμπορικές σχέσεις του Μεξικού στη σελίδα 47. Οι ερευνητές γράφουν:
“Το 2001, το Μεξικό εισήγαγε έναν φόρο επί όλων των αναψυκτικών που χρησιμοποιούν γλυκαντικά εκτός της ζάχαρης από ζαχαροκάλαμο (πχ με ζάχαρη από τεύτλα, ή ισογλυκόζη, ένα σιρόπι που κατασκευάζεται από άμυλο καλαμποκιού ή σταριού). Η εξαίρεση των αναψυκτικών που χρησιμοποιούν ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο προστάτευσε την παραγωγή ζαχαροκάλαμου της χώρας”.
Στη συνέχεια, εξηγούν ότι αυτού του είδους οι φόροι απειλούνται από τους εμπορικούς κανόνες του ΠΟΕ και ότι οι λομπίστες του κλάδου αντιτάσσονται σ’ αυτούς υποστηρίζοντας ότι αποτελούν “μια μορφή εμπορικής αρνητικής διάκρισης”. Η ΕΕ βεβαίως είναι γνωστή για τις πρακτικές εμπορικής διάκρισης που εφαρμόζει και έχουν ως στόχο την προστασία των δικών της παραγωγών, όπως τη διαβόητη απαγόρευση του βοδινού κρέατος που έχει υποστεί επεξεργασία με την ορμόνη 17β-οιστραδιόλη. Αυτού του είδους ο γεωργικός προστατευτισμός είναι πάντα ένα μείζον διαφιλονικούμενο σημείο στις εμπορικές διαπραγματεύσεις, οπότε είναι σίγουρα παράδοξο να αναδεικνύεται από τους ακτιβιστές εναντίον του εμπορίου.
Ο τόνος της έκθεσης υπογραμμίζεται από την παρακάτω δήλωση ενός από τους συγγραφείς της, του Thomas Fritz κατά τη συνέντευξη τύπου της Foodwatch: “Το συμπέρασμά μας είναι ότι λόγω αυτών των Συμφωνιών Ελεύθερου Εμπορίου, το εμπόριο τροφίμων όντως πιθανότατα θα αυξηθεί και μαζί μ’ αυτό θα αυξηθούν και οι κίνδυνοι για τους καταναλωτές και το περιβάλλον”.
Ξεχάστε τις ανησυχίες για τη δημοκρατία, τις δικαστικές διαδικασίες ή ακόμη και τα πρότυπα των τροφίμων: αυτοί οι ακτιβιστές αντιτάσσονται στο ελεύθερο εμπόριο ούτως ή άλλως, γιατί αυξάνει το εμπόριο τροφίμων. Για ποιον ακριβώς “κίνδυνο για τους καταναλωτές” μιλάμε; Τον κίνδυνο των περισσότερων επιλογών; Και σε ποιον ακριβώς “κίνδυνο” εκθέτουμε τους παραγωγούς της Νότιας Αμερικής; Στον κίνδυνο να αυξηθεί η παραγωγή και η οικονομική τους ευημερία;
Να αφήσουμε τον Τραμπ να “κερδίσει”, αψηφώντας τους ακτιβιστές που αντιτάσσονται στο ελεύθερο εμπόριο
Τι θα χρειαζόταν να γίνει για να “κερδίσει” ο Ντόναλντ Τραμπ τον εμπορικό πόλεμο; Ουσιαστικά, ο Τραμπ υποστηρίζει την εξάλειψη όλων των δασμολογικών και μη δασμολογικών φραγμών. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι να πει στον Τραμπ “κέρδισες” και να ανακαλέσει τα ανταποδοτικά μέρα που εισήγαγε στο παρελθόν. Αυτό θα ανοίξει την αγορά προσφέροντας φθηνότερα προϊόντα στους Ευρωπαίους καταναλωτές και θα επιτρέψει στον Τραμπ να προσεγγίσει τον στόχο του μιας βάσης μηδενικών δασμών.
Αυτό όμως δεν πρόκειται να συμβεί καθώς η έννοια της “νίκης” είναι στον ίδιο βαθμό πολιτικοποιημένη στις Βρυξέλλες όσο και σε μια πολιτική συγκέντρωση του Τραμπ. ¨Ετσι, την επόμενη φορά που θα δείτε να γυρίζουν τα μάτια στην Ευρώπη όταν αναφέρεται ο εμπορικός πόλεμος, έχετε κατά νου ότι κι εδώ στη Γηραιά Ήπειρο, η κατάσταση δεν είναι στην πραγματικότητα καλύτερη.
—
Ο Bill Wirtz είναι Young Voices Advocate και εργάζεται ως αναλυτής πολιτικών στο Consumer Choice Center.
